توضیحات اولیه

برنامه ریزی برای آینده افراد مبتلا به معلولیت چیزی است که هم خود ایشان و

هم خانواده ها / مراقبت کنندگان باید به عهده بگیرند، و البته هر چه زودتر این

کار انجام شود بهتر است. چه فرد دارای نیازهای ویژه چهار ساله باشد و چه

چهل ساله، برنامه ریزی توسط خانواده ها ضروری است. علیرغم این که تعداد

افرادی که دچار معلولیت های تکاملی هستند رو به رشد است، کمتر از بیست

درصد خانواده ها برای آن برنامه ریزی خاصی دارند.

چه افراد دچار ناتوانی کلا" به خودشان متکی باشند و یا به کمک نیاز داشته

باشند، یک راهنمای مکتوب توصیه هایی را برای مراقبت هر روزه ، و نیزبرای

اتفاقات غیر منتظره و ناگهانی ارایه می کند.

* این افراد چه طور باید استحمام شوند و لباس بپوشند؟

* آیا این افراد نیازهای غذایی خاصی دارند؟

* چه کسی مواظب داروهای آنهاست؟

* این افراد از چه فعالیت هایی لذت می برند؟

* این افراد از چه موسیقی ای لذت می برند و چه موقعی دوست دارند به   

   موسیقی گوش بدهند؟

* این افراد چگونه می توانند با وقار، کیفیت، اعتماد به نفس، و امنیت زندگی  کنند؟

اعضای خانواده و مراقبین باید با هم در مورد نیازها و خواسته های افراد دچار

معلولیت صحبت کنند و یک برنامه راهنما را در خصوص شیوه زندگی، امور

مالی، مسائل قانونی، منافع دولتی بنویسند.

عموم مردم می دانند که نیاز به برنامه ریزی هست و می خواهند کاری انجام

دهند، ولی بنا به دلایلی شکست می خورند. بعضی ها اعتقاد دارند که این کار

خیلی سخت است. ایشان نمی دانند  کجا باید افراد حرفه ای صلاحیت داری را

پیدا کنند که نیازهای ایشان را درک کنند ودلواپسی هایشان را برطرف نمایند.

علاوه بر این، هزینه خدمات حرفه ای بالا است وممکنست کمر شکن باشد.

خانواده ها در مورد خصوصی ماندن مسایل خودشان هم نگران هستند. آنها چه

طور باید بر این موانع غلبه کنند و برنامه ریزی برای آینده را شروع کنند؟

وقتی که خانواده ای شروع به برنامه ریزی می کند، ابتدا باید افرادی که قادر

به کمک کردن در فرایند برنامه ریزی هستند شناسایی شوند.این افراد شامل

خانواده، فرد معلول، یک وکیل، یک مشاور در امور مالی، یک مددکار اجتماعی

، پزشکان مربوطه، آموزگاران، درمانگرها، و هر فردی که در ارائه خدمات

دخالت دارد هستند.

فرایند برنامه ریزی

چهار مسئله اصلی در فرایند برنامه ریزی عبارتند از:

1-    سبک زندگی

2-    مسائل قانونی

3-    مسائل مالی

4-    منافع دولتی

برای تهیه یک برنامه بدون سر در گم شدن، توصیه می شود که ده مرحله زیر

را طی کنید. تعقیب کردن این ده مرحله باعث می شود که خانواده یک راهنما

برای تعیین سبک زندگی و نیازهای مراقبتی این افراد ایجاد کند. اطلاعاتی که

ثبت می شود به نوع و شدت ناتوانی فرد بستگی دارد.

1-      یک برنامه برای زندگی تهیه کنید. در این مورد تصمیم گیری کنید که

با توجه به نیازهای مربوط به محل زندگی، شغل، تحصیل، فعالیت های اجتماعی،

مراقبت های پزشکی و دندان پزشکی، مذهب، و ترتیبات نهایی می خواهید چه کنید.

2-      راهنماهای اطلاعاتی و کاربردی را بنویسید. امیدها و آرزوهای

خودتان را بنویسید.اطلاعات مربوط به مراقبین و افراد کمکی، پزشکان مرتبط،

دندانپزشکان، داروها، تواناییهای عملی، انواع فعالیت های مورد علاقه، مهارت

های زندگی روزمره، و حقوق و ارزشها را جمع آوری کنید. یک فیلم از فعالیت

های روزانه فرد مبتلا مثل حمام کردن، لباس پوشیدن، غذا خوردن، و خلاقیت

های او تهیه کنید. تهیه یک گزارش همراه با فیلم نیز مفید است.

3-      در مورد چگونگی انجام نظارت تصمیم گیری کنید. سرپرستی و

قیمومیت، موارد قانونی هستند که به حکم  دادگاه نیاز دارند. در مواردی اشخاص

، یا در مواردی مؤسسات وضعیت افراد معلول (نه لزوما" بی صلاحیت ) را

سامان دهی می کنند.نگهداری کنندگان و قیّم ها مسئول نگهداری و تصمیماتی

هستند که به نفع افراد معلول اتخاذ می شوند. بسیاری از والدینی که دارای فرزند

دچار ناتوانی هستند نمی دانند که وقتی فرزندانشان به سن 18 سالگی برسند، از

نظر قانونی دیگر ولایتی بر آنها ندارند. ولی / قیّم را از همین امروز انتخاب

کنید. فرد یا افراد قابلی را انتخاب کنید، چون در آینده ممکن است نتوانید تصمیم

گیری درستی کنید.

4-      هزینه را برآورد کنید. لیستی از مخارج معمول و مورد انتظار ماهانه

را تهیه کنید. وقتی که مقدار هزینه ماهانه را تعیین کردید، به سرمایه های خودتان

رجوع کنید ، ومحاسبه کنید که به چه مقدار سرمایه نیاز دارید تا زندگی او راتأمین کنید.

5-      منابع را پیدا کنید. منابع احتمالی برای تأمین مالی برنامه شما عبارتند از :

منابع دولتی، کمکهای خانوادگی، ارث و میراث، پس اندازها، بیمه عمر، وسرمایه گذاری ها.

6-      اوراق قانونی را تهیه کنید. یک وکیل صلاحیت دار را پیدا کنید که در

مورد تهیه وصیت نامه ، تعیین کفیل ، قدرت وکیل، قیمومیت و..........مشارکت کند.

7-      یک نفر را به عنوان « کفیل نیازهای ویژه » تعیین کنید. فردی که

«کفیل نیازهای خاص » است منافع افراد مبتلا به معلولیت را حفظ می کند و درآمد

را برای برطرف کردن نیازهای اضافی ایشان به کار می بندد. اگر طرح ریزی

امور مالی به نحو صحیح انجام شود، اموال موقوفه نباید به عنوان درآمد محسوب شوند.

8-      یک زونکن « برنامه زندگی » برای خودتان درست کنید.تمام اوراق

 را در یک زونکن قرار دهید و جای آن را به اعضاء خانواده / مراقبین نشان بدهید

تا بتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.

9-      یک جلسه ترتیب بدهید. کپی اوراق مربوطه و توصیه ها را به اعضاء

خانواده / مراقبین  بدهید. وظایف هر یک از اشخاص را مرور کنید.

10- برنامه خودتان را مرور کنید. حداقل سالی یک بار برنامه خودتان را

مرور و به روز کنید. اوراق قانونی را در صورت لزوم تعویض کنید.

موقعی که تصمیم گرفتید برنامه ای تهیه کنید، شخصی را پیدا کنید که به شما کمک

کند یا یک برنامه ریز حرفه ای را استخدام کنید. منابع مراجعه در ادارات دولتی،

سازمان ها، یا گروههای حمایت کننده وجود دارند.« وقتی که شما پیگیر نباشید،

چه کسی به موضوع اهمیت می دهد؟ » و این نگرانی عمده ای است که افراد

معلول و خانواده هایشان باید آن را مورد توجه قرار دهند. راه حل ها وجود دارند.

برداشتن قدم بعدی بر عهده شماست.

تجربه چند سال آموزش و توانبخشی کودکان دارای مشکلات رشدی این اجازه را به من می دهد که توصیه هائی را برای خانواده این کودکان داشته باشم .مطلبی را با این عنوان برای بینندگان وبلاگ مرکز آموزش و توانبخشی آماده کرده ام که بزودی پست می کنم .

اما ترجیح می دهم قبل از آن چند تا از توصیه های استاد عزیز و دوست داشتنی ام آقای    داور منش را درمورد آموزش کوکان کم توان ذهنی  در کتابی به همین عنوان  در اینجا بیاورم:

"- در انجام کار و به نتیجه رسیدن کودک شتاب به خرج ندهید. با توجه به شناختی که نسبت به کند کاری آنان دارید به آنان فرصت دهید تا بالاخره کار خود را انجام دهند.

- تکرار و تمرین زیاد لازمه یادگیری هر مفهوم یا مهارت از طرف کودکان عقب مانده ذهنی است. هر مهارت هر چقدر ساده باید آنقدر تکرار شود تا از طرف او مورد یادگیری قرار بگیرد.

- رفتار شما باید با آنان مانند رفتار با کودکان عادی باشد  ولی در عین حال انتظار عکس العمل کودکان عادی را نباید از آنان داشته باشید.

- کودک را به نیمه تمام رها کردن کار عادت ندهید بهترین اقدام آن است که کاری را به او واگذار نمائیم که اطمینان داشته باشیم تا آخر قادر به انجام آن هست.

- هیچگاه کودک را به خاطر یاد نگرفتن مسئله ای سرزنش نکنید. توجه داشته باشید که در شرایط مساعد هر کسی طالب آموختن مطالب جدید است . پس به دنبال دلیل نامساعد بودن شرایط یادگیری باشید.

- تمرینات یادگیری را بصورت برنامه های خشک کلاسی ارائه نکنید بلکه بصورتی از کودک بخواهید که حالت بازیگونه دارد.

- دقت داشته باشید که فرامینی که به کودک می دهید کاملا واضح و روشن باشدو قابل درک برای او باشد .از بکار بردن جملات پیچیده و گنگ پرهیز کنید.

- داشتن زمینه قبلی در آموزش هر مرحله رکن اساسی است. باید بینید این مرحله از آموزش را که دارید به او عرضه می کنید آیا مرحله مقدماتی تر آن مهارت را می داند؟

- در مورد انجام کارها تا حدیکه خود قادر به انجام آن است او را آزاد بگذارید و مواردی را که قادر به انجام آن نیست فقط در کنار او به او کمک کنید

(وبلاگ جواد جوادی)

روش ها ی متعددی در رفتار درمانی کار برد دارد که شامل:

TEACCH

در این روش علاوه بر پرداختن به بهبود توانایی ها، به انطباق و تغییر محیط برای راحتی هر چه بیشتر فرد مبتلا به اوتیسم نیز اهمیت می دهد.

تحلیل رفتار کاربردی(ABA)

تحلیل رفتار کاربردی(ABA) یک نظام درمانی بر اساس نظریه های رفتار گرا می باشد. بر اساس این اصل تاثیر پاسخ به یک رفتار بخصوص باعث شکل گیری و کنترل رفتار می شود. در ABA سعی شده تا از طریق مشاهده ی مستقیم رفتار کودک، ارزیابی و تحلیل دقیق آن، رابطه ی میان محیط و رفتار کودک آشکار و نیز آن دسته از ویژگیهای محیطی که می تواند موجب ایجاد رفتار جدید، تقویت و یا کاهش رفتار در کودک شود کشف گردد.

تحلیل رفتار کاربردی سالهاست که یک روش معمول برای درمان کودکان اتیستیک می باشد. اکثر کارشناسان موافقند که ABA یکی از درمان های مفید برای کمک به رشد کودکان اتیستیک است. رفتارهایی که توسط ABA مورد مداخله و درمان قرار می گیرند می تواند مشکلات زبانی، نارسایی در رفتارهای اجتماعی، مهارتهای تحصیلی، مهارتهای زندگی، ناهنجاریهایی مانند پرخاشگری، آسیب به خود، رفتارهای مقابله ای و کلیشه ای باشد.

هدف از کاربرد ABA برای کودک اتیستیک

- آموزش و ایجاد مهارتهای جدید در زمینه ی زبان و ارتباط، رفتارهای اجتماعی، رفتارهای مراقبت از خود و مسائل تحصیلی و نظیر آن

- نگهداری و حفظ رفتار مطلوب در کودک

- افزایش رفتارهای مطلوب

- تعمیم رفتار مطلوب و یاد گرفته شده به سایر شرایط و موقعیت های مشابه

- کاهش و یا حذف رفتارهای نامطلوب مانند ایجاد قشقرق، آسیب به خود، رفتارهای وسواس جبری و نظیر آن

ABA به کمک توسعه ی توجه کودک توان یادگیری را افزایش می دهد، در آموزش به روش ABA به دلیل استفاده از به دلیل استفاده از تقویت کننده ها بعد از یادگیری هر گام توسط کودک انگیزه ی کودک برای یادگیری و ورود به گامها و مراحل بعد و کسب رفتارهای پیچیده تر افزایش می یابد.

روش ABA به کودک اتیستیک تمیز و تشخیص محرک های پیرامون را آموزش می دهد. کودک اتیستیک به کمک این روش می آموزد کدام یک از محرک های محیطی شایسته ی توجه می باشند و او باید بدان پاسخ دهد. روش ABA سعی نموده است تا با حداکثر امکان، شرایط و موقعیت های آموزشی شبیه شرایط و موقعیت های طبیعی زندگی کودک را فراهم نماید و یا رفتار را پس از فراگیری در طی زمان تعیین شده به سایر موقعیت های طبیعی زندگی کودک تعمیم دهد.

هدف از کاربرد ABA برای کودک اتیستیک
- آموزش و ایجاد مهارتهای جدید در زمینه ی زبان و ارتباط، رفتارهای اجتماعی، رفتارهای مراقبت از خود و مسائل تحصیلی و نظیر آن

- نگهداری و حفظ رفتار مطلوب در کودک

- افزایش رفتارهای مطلوب

- تعمیم رفتار مطلوب و یاد گرفته شده به سایر شرایط و موقعیت های مشابه

- کاهش و یا حذف رفتارهای نامطلوب مانند ایجاد قشقرق، آسیب به خود، رفتارهای وسواس جبری و نظیر آن

ABA به کمک توسعه ی توجه کودک توان یادگیری را افزایش می دهد، در آموزش به روش ABA به دلیل استفاده از به دلیل استفاده از تقویت کننده ها بعد از یادگیری هر گام توسط کودک انگیزه ی کودک برای یادگیری و ورود به گامها و مراحل بعد و کسب رفتارهای پیچیده تر افزایش می یابد.

روش ABA به کودک اتیستیک تمیز و تشخیص محرک های پیرامون را آموزش می دهد. کودک اتیستیک به کمک این روش می آموزد کدام یک از محرک های محیطی شایسته ی توجه می باشند و او باید بدان پاسخ دهد. روش ABA سعی نموده است تا با حداکثر امکان، شرایط و موقعیت های آموزشی شبیه شرایط و موقعیت های طبیعی زندگی کودک را فراهم نماید و یا رفتار را پس از فراگیری در طی زمان تعیین شده به سایر موقعیت های طبیعی زندگی کودک تعمیم دهد.

تیوپ و لاستیکهای رنگی و مهارتهای حرکتی

مقدمه:

مهارتهای حرکتی به کودک امکان می دهد تا کنترل بیشتری بر محیط زندگی خود پیدا کند .در روند رشد فرایندهای بنیادی نوزاد انسان ، نخستین مرحله ، پدیدآیی سیستم حسی – حرکتی اعصاب مرکزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است . اصولا زیر بنای رشد فرایندهای عقلانی حتی سازمان بندی زبان ، تفکر و شناخت نیز به قول پیاژه در شکل گیری دوره حسی – حرکتی ریشه دارد .بدون توجه به شرایط اجتماعی ،تمامی انسانها در رشد حرکتی یک نوع توالی را پشت سر می گذارند . اما گاهی عوامل متنوعی از جمله مسائل ژنتیکی ، عفونت ،ضایعه های ناشی از ضربه ، مسمومیت ، کمبود اکسیژن و از طرف دیگر محرومیت حسی – هیجانی باعث می شوند که در این فرایند مشکلاتی ایجاد شود ،و در نتیجه مهارتهای  حرکتی بزرگ و ظریف ،هماهنگی حرکتی و حتی زبان جریان طبیعی را طی نکنند و فرد دچار مشکل شود. بعد از ارزیابی دقیق اختلالات حسی – حرکتی که ضروری ترین اقدام اولیه در توانبخشی کودکان استثنایی ، افراد معلول هوشی ، مبتلایان به فلج مغزی و اختلالات یادگیری و رفتاری است، برنامه ریزی درست و صحیح ضروری است . لذا به منظور برنامه ریزی و استفاده از تکنیکهای مختلف در درمان و تقویت مهارتهای حرکتی و بازیهای انفرادی و گروهی در این مقاله به معرفی یک وسیله ساده اما پر کاربرد به نام تیوپ و لاستیک های رنگی می پردازیم . امید است تا با معرفی این وسیله ساده ،گامی در جهت تقویت و بالا بردن توانایی کودکان در حیطه های مختلف  برداریم .

مقدمه:

نظریه ها و پژوهشهای مربوط به رشد کودک ؛ نشان می دهد که کودکان از آغاز تا بلوغ ، از مراحل مختلف رشد می گذرند .نمودار زیر مراحل رشد را نشان می دهد.

شکل 1- مراحل رشد

در خلال شیر خوارگی و کودکی ، اول مرحله حسی – حرکتی را پشت سر می گذارند.در این مرحله ، آنان به مدد حس و جنبش ودر حیطه محیط اطراف خود به تجربه می پردازند. کودکان با لمس کردن ،چنگ زدن و گرفتن ، رها کردن ، حفظ توازن ، سینه مال رفتن و خزیدن ، راه رفتن و چشیدن به تدریج به سوی مرحله ادراکی ، پیشرفت می کنند .هر چند حس شنوایی و عضلانی – لمسی نیز در مرحله ادراکی نقش مهمی دارد اما واسطه اصلی یادگیری در این مرحله ، معمولا ادراک دیداری است .

هر دو مرحله فوق ، پایه و اساس پیشرفت و ارتقاء کودک به سطح شاختی است . در این مرحله ، توانایی درک مفاهیم و کسب مهارتهایی نظیر : نمادی کردن ، انتزاع ، بیان کلامی ، خواندن و …. در درک کودک پدید می آید که همگی به تکالیف درسی مربوط می شوند . از این رو برخورداری کودکان از یک زمینه غنی و استوار از تجربیات حرکتی – ادراکی به عنوان پایه ای برای یادگیریهای آموزشگاهی دارای اهمیت بسزایی است .

معلوم شده است که به نسبت شکست و پیروزی و نیز با توجه به مراحل رشد ، اجرای برنامه های توسعه مهارتهای حرکتی – ادراکی موجب رشد و تکامل خودپنداره و تصور بدنی در کودک می شود . همین که کودک ، در انجام یک فعالیت موفق شود ، به تلاش بیشتر برای پرداختن به سایر تکالیف برانگیخته خواهد شد . در نتیجه در کودک حس اعتماد به نفس پدید می آید و خواهد کوشید تا کارهای دشوارتری را به انجام رساند . بدین وسیله او به سطح یادگیری با دشواریهایی روبرو خواهد گشت(سازمند ،1376).

توازن و حرکت

توازن عبارت است از توانایی فرد ، در حفظ و بازیابی حالت یا وضع بدن .توازن عنصر اصلی تمامی مهارتهای حرکتی است . برخورداری از یک توازن خب و مطلوب گویای آن است که شخص ، رابطه میان مرکز گرانی (ثقل) بدن و سطح اتکای آن را درونی ساخته است . وقتی بدن تعادل می یابد که مرکز ثقل مستقیما بر سطح اتکا قرار گرفته باشد .حرکتهای درجا و ثابت ، نظیر : حرکات و اشارات بدنی ، بازوها و رانها نیز در شرایطی رخ می دهد که مرکز  ثقل ، با سطح اتکا مطابقت کند . اگر مرکز ثقل به بیرون از سطح اتکا انتقال یابد ،بدن در فضای عمومی و در هر سو حرکت خواهد کرد . حرکت ضعیف یا کارآمد منوط به این است که تا چه حد ، فرد قادر است توازن خود را کنترل کند و توازن از دست رفته را مجددا برقرار سازد .

توانایی بدن در حفظ یا بازیابی توازن ، در ضبط اندامهای حسی معینی است . دستگاه دهلیزی یا مجاری نیمدایره در گوش داخلی ، به عنوان مرکز توازن عمل می کند . به همین دلیل ، اجرای تمرینها ، خم کردن بدن در جهات و زوایای مختلف و حرکات چرخشی برای کودکان توصیه شده است .

عضلات  ، زردپی ها و مفاصل دارای گیرنده های تنی هستند که حس عمقی نامیده می شوند . این گیرنده ها ، این احساس را در فرد پدید می آورند که به مجب آن شخص راجع به وضع بدن خود در فضا آگاه می شود . این پدیده را حس جنبشی می نامند که می توان آن را با تشویق به کودکان آموخت .بدین وسیله آنها بر تن آگاهی خود خواهند افزود و روابط قسمتهای مختلف بدن را در هنگام حرکت در فضا در خواهند یافت .ادراک بینایی نیز ، در حفظ توازن نقش مهمی دارد . چشمها در تعیین وضع نسبی بدن در فضا به طور عمده ای تغییر می یابد . باید کودکان را تشویق کرد تا در موقعیتهای مختلف با چشمان باز و سپس با چشمان بسته توازن بدن خود را نگهدارند . این تمرینها به کودکان کمک می کند تاآگاهیشان را از وضع بدن خود در فضا ، هم از طریق دید و هم بدون آن توسعه بخشند .برای اجرای موفقیت آمیز طرحها و الگوهای حرکتی متنوع ، کودکان باید از تجربیاتی که مستلزم ایجاد و حفظ توازن بدن در وضعیتهای ایستا ،ساکن وپویا ست برخوردار باشند (سازمند،1367). تمرینات فوق و سایر تمریناتی که در ادامه در مورد تیوپ و لاستیکهای رنگ شده، بیان
می شود موجب می شود که کودکان بیاموزند چگونه استواری بدن خود را بهبود بخشند و در حفظ و بازیابی توازن مهارت یابند .

اهداف:

1-                       پیشرفت مهارتهای توازن

2-                       پیشرفت اگاهی فضایی(مکانی)

3-                       پیشرفت هماهنگی چشم و دست و چشم و پا

4-                       پیشرفت فعالیتهای دستکاری

ارائه فعالیتها:

1- لاستیکها را در اختیار کودکان قرار داده و از آنها می خواهیم تا آن را بغلتانند . در موارد بعد می توان بین کودکان در غلتاندن لاستیکها مسابقه برگزار کرد .

2- از کودکان می خواهیم تا لاستیکها را به حرکت در آورده ، جلوی آن را بگیرند و آن را متوقف کنند . در موارد بعد بین کودکان مسابقه می گذاریم.

3- می توان لاستیکها را به طرف آنها قل داده و آنها نیز آن را گرفته به طرف ما قل دهند .

4- لاستیک را در یک مسیر دایره ای حرکت داده ، سپس رها کرده و از کودکان می خواهیم تا زمانی که لاستیک کاملا می ایستد دور آن بچرخند .

5- از کودکان می خواهیم تا روی لاستیک بایستند و توازن خود را حفظ کنند .

6- از کودکان می خواهیم تا لاستیک را وزنه فرض کرده ، آن را  بلند کرده و تا جایی که

می توانند نگه دارند .

7- از کودکان می خواهیم تا لاستیک را هدف فرض کرده و اشیای مختلف را درون آن بیاندازند .

8- تیوپ یا لاستیک را  با طنب بسته و از یک کودک می خواهیم تا روی آن بنشیند و کودک دیگر آن را بکشد .

9- از کودکان می خواهیم تا لاستیکها را بخوابانند و روی آن بایستند ، آنگاه پای خود را دو طرف لاستیک قرار داده و آرام  مانند یک تخته پرش روی آن بپرند .

10- لاستیکها را پشت سر هم روی زمین می خوابانیم و از کودکان می خواهیم تا روی آن راه بروند.

11- لاستیکها را پشت سر هم روی زمین خوابانده و از کودکان می خواهیم تا درون لاستیکها جفت پا بپرند .

12- از کودکان می خواهیم تا جفت پا به داخل  و خارج لاستیک بپرند .

13- لاستیکها را با فاصله به صورت ایستاده روی زمین قرار داده و از کودکان می خواهیم تا از روی یک لاستیک به روی لاستیک دیگر بپرند .

14- لاستیکها را در جهتهای مختلف قرار داده و از کودکان می خواهیمتا از درون یک لاستیک به درون دیگری بپرند .

15- لاستیکها را به صورت ایستاده بصورت تونل در آورده و از کودکان می خواهیم تا به صورت سینه خیز از درون تونل حرکت کنند .در هنگام اجرا می توان ازپخش موزیک با ریتم تند استفاده کرد تا با توجه به آن در حرکت کودکان  از تونل تسریع ایجاد کرد .

16- لاستیکها را روی سر هم چیده و بصورت یک گودال در نظر گرفته از کودکان

می خواهیم تا تک تک درون گودال رفته و پنهان شوند .

17- لاستیک را با طنابی محکم آویزان کرده و از کودکان می خواهیم تا از آن به عنوان تاب استفاده کنند.

18- می توان بازی خرگوش بی لانه را با لاستیکها انجام داد بدین صوت که لاستیکها به تعداد بچه ها ، یکی کمتر،  با فاصله روی زمین خوابانده وپس از پخش موزیک از کودکان خواست تا شروع به تحرک و شیرین کاری کنند و پس از قطع موزیک هرکدام در یک لاستیک بنشینند .

پیش از شروع یک برنامه حرکتی ادراکی ، باید مشکلات و مسائل دانش آموزان را در این زمینه مشخص و برنامه درمانی و توانبخشی خاص هر دانش آموز را  با توجه به ارزیابی که از او به عمل آمده مشخص کرد . برای اجرای موفقیت آمیز برنامه نکات زیر الزامی است .

1- سطح کارکردی دانش آموز را تشخیص دهید و آموزش را از همان سطح آغاز کنید و تمرینها را تا سطوح پیچیده ادامه دهید . نقطه شروع ، در هر آموزش ، توانایی دانش آموز است نه ضعف و ناتوانی او.

2- تمرینها را ،از سطوح حرکتی و ادراکی آغاز کنید و تا سطح شناختی پیش ببرید .

3- برای پی ریزی یک الگو کسب موفقیت و پیشرفت در کودک ، قویترین شیوه حسی (شنوایی ، بینایی ، بساوایی ، عضلانی ) او را شناسایی کرده و آن را به کار گیرید .

4- و سر انجام به تدریج و به آرامی در تقویت شیوه حسی ضعیف دانش آموز بکوشید تا به سطح رشد طبیعی پیشرفت کند .

اوتیسم یک بیماری کمتر شناخته شده است که نه تنها برای کودک مبتلا بلکه برای اعضای خانواده هم که باید بیاموزند با نیازهای جسمی و عاطفی او سازگار شوند، مشکل آفرین است.

 انجمن اوتیسم آمریکا نکات زیر را در برخورد با این کودکان توصیه می کند:

* اول این موضوع را بپذیرید که مراقبت از کودک اوتیستیک می‌تواند  توان‌فرسا باشد. اگر سعی کنید که به خود بقبولانید که چنین نیست تنها احساس استرس بیشتری خواهید کرد.

* هر عضو خانواده به مقداری زمان نیاز دارد تا در آن هر کاری می‌خواهد انجام دهد و بر کودک اوتیستیک متمرکز نباشد.

 * گاه به گاه که سایر اعضای خانواده یا دوستان مراقبت از کودک را به عهده می گیرند با یک غذای  مخصوص یا رفتن به سینما به خود پاداش دهید.

* پیوستن به یک گروه پشتیبان یا جلسات مشاوره برای خانواده‌های کودکان اوتیستیک را مورد نظر قرار دهید. درمیان گذاشتن تجربیاتتان با دیگران می‌تواند کمک بزرگی باشد.

 * تمرینات تنفسی و آرامش عضلانی را انجام دهید.

* تجربیات و احساسات روزانه‌تان را یادداشت کنید. روی کاغذ آوردن افکارتان ممکن است به کاهش استرس در شما کمک کند.