در این آپ کمی راجع به چگونگی برخورد با و بهبودی آتیسم در کودکان بحث خواهم کرد.
?در طی سالیان ، خانواده هائی که دارای فرزندی مبتلا به آتیسم هستند طرق مختلفی برای معالجه و کم کرد رفتار غیر قابل قبول و ازدیاد رفتار قابل قبول امتحان و استفاده کرده اند. اگر چه برخی از دارو ها برای کنترل کردن رفتار خشن کودک استفاده شده است، داروی مشخصی برای معالجه معضل آتیسم وجود ندارد. ولی داروئی که بطور وسیع و عمومی برای این مقصود استفاده میشود ریتالین میباشد. ریتالین یک داروی محرک برای بیماری کم توجهی و بیش رفتاری می باشد. خوانندگان بایستی آگاه باشند که تا کنون هیچ نوع تحقیقی درباره نتایج این دارو روی آتیسم وجود ندارد.
?خبر خوب اینست که به گفته محققین دو راه مبارزه با آتیسم وجود دارد.

این دو طریق استفاده از ویتامین ب 6 (B6) با مگنیزیم و استفاده از سیستم « تحلیل رفتار عملی» یا Applied Behavior Analysis می باشد.
?سیستم « تحلیل رفتار عملی» شامل استراتژی های مختلفی مثل استفاده از تقویت و پاداش مثبت برای رفتار مثبت و جدا سازی کودک از محیط در مواقع بروز رفتار منفی می باشد. این استراتژی ها برای ازدیاد رفتار قابل قبول مثل ایجاد ارتباط لفظی و یا ایجاد روابط اجتماعی استفاده میشود. این استراتژی برای کم کردن رفتار غیر قابل قبول کودک به عنوان مثال بیش رفتاری و یا خود آزردگی هم استفاده میشود.
?تحقیق نشان داده که ویتامین ب 6 باعث ازدیاد سلامت، آگاهی فکری و توجه در 45? از کودکان آتیستیک می باشد. همانطور که در آپ های قبل گفته شده است، برخی پروتئن ها اثر منفی در بروز آتیسم دارند و باید از مصرف آنها جلوگیری شود. این پروتئن ها در جو، گندم و شیر به مقدار زیاد یافت شده و جلوگیری از مصرف این پروتئن ها باعث تغییرات مثبت در رفتار کودکان مبتلا به آتیسم میباشد.
«تحلیل رفتار عملی» تحلیل و عملی کردن رفتار انسانی برای رسیدن به هدف مشخصی می باشد. برای بهبود و بهتر سازی کیفیت زندگی این کودکان، در این سیستم به آنها ازدیاد رفتار قابل قبول و کم کرد رفتار های منفی یاد داده میشود. بوسیله این سیستم رفتار منفی را می توان کاملا از بین برده و در جایگزین آنها رفتار های جدید را به کودک یاد داد.
?بیر، ولف و رایسلی در مقاله خود در 1967 عقیده خود را راجع به برنامه ای که از « تحلیل رفتار عملی» برای کودکان آتیستیک استفاده میکند چنین اظهار کردند:
1) این برنامه باید عملی و قادریت به کار گرفتگی داشته باشد. رفتار هائی که مورد نظر هستند باید در جامعه اثر داشته باشند.
2) این برنامه باید قابل تحلیل باشد. نتایج مثبت این برنامه باید به وسیله تحقیق ثابت شده باشد و اطلاعات جمع شده راجع به رفتار ها باید قابل تحلیل و تفسیر باشد.
3) تکنولوژی این برنامه باید به آسانی قابل بازسازی برای استفاده دیگران باشد.
4) برنامه باید به صورت سیستماتیک و منظم به اجرا برسد.
5) برنامه باید موثر باشد. نتیجه برنامه باید رفتار های مخصوص را برای تغییر در نظر گرفته و به سوی آن هدف حرکت کند.
6) برنامه باید در مکان های مختلف قابل استفاده باشد.
?بوسیله این سیستم مهارت های اجتماعی، حرکتی و لفظی به کودکان آتیستیک تدریس می شود. این سیستم بوسیله والدین، مربی و یا تراپیست تدریس و استفاده می شود. «تحلیل رفتار عملی» با استفاده از مشاهده دقیق رفتار ها و پاداش مثبت برای رفتار مثبت در بروز قطعه های مختلف یک رفتار قابل قبول این رفتار ها را تدریس میکند. رفتار مثبت کودک و تک تک قدمهایی که او در انجام این رفتار بدرستی برمی دارد بوسیله پاداش مثبت تاکید و تقویت می شود. در ضمن رفتار های ناخواسته با دقت مشاهده شده و اطلاعات کافی راجع به اتفاقات قبل و بعد از رفتار یاداشت کرده میشود.
?یک هدف این سیستم اینست که مشخص کند چه چیزی باعث بروز و ایجاد رفتار های نابسامان و غیر قابل قبول و چه چیز باعث ایجاد و بروز رفتار قابل قبول می شود. هدف دیگر این سیستم دانستن نتیجه بعد از بکار بردن تقویت کننده در هر دو مورد رفتار قابل قبول و رفتار غیر قابل قبول می باشد.
?منظور از این دانش آنست که چیزهای را که باعث بوجود آوردن رفتار نامناسب می شود باید از محیط کودک جدا کرده و آنگاه تقویت کننده جدیدی برای بهتر سازی رفتار کودک استفاده میشود. به این وسیله کودک قادر خواهد بود که رفتارهای جدیدی را یاد بگیرد.
?این سیستم از روش های مختلف تدریس رفتاری زیر استفاده میکند:
1) تدریس از طریق آزمایش احتیاطی
?در این طریقه تدریس والدین یا مربی دستور کاملا واضحی به کودک می دهد «کاغذ را بردار». اگر کودک کاغذ را بردارد (کار را انجام دهد)، مربی رفتار را تشویق میکند « آفرین، برداشتی..این شوکولات را بگیر» . اگر کودک کار را انجام ندهد، مربی با ملایمت دست او را گرفته و روی کاغذ می گذارد تا او آن را بردارد. امید آنست که کودک با تمرین حرکت درست را یاد بگیرد.
2) تدریس از طریق ضمنی
?این طریق تدریس روش آزمایش احتیاطی را استفاده میکند ولی از اتفاقات معمولی که در روز ایجاد مشوند برای تدریس استفاده میکند.
3) تدریس از طریق محوری یا اساسی
?تکنیک های این سیستم بهتر سازی مهارت های محوری یا اساسی را هدف قرار میدهند. بنابراین زمانی که کودک در یکی از مهارت های محوری کاملا قوی میشود پیشرفت در مهارت های رفتاری دیگر مشاهده میشود. با استفاده از این طریق تدریس امید آنست که کودک بتواند رفتار قابل قبول را در همه ارکان اجتماعی نشان دهد.
4) تدریس از طریق فصاحت سازی (مهارت سازی)
?در این طریق تدریس مربی با استفاده از روش «تحلیل رفتار عملی» به کودک تمام اجزا اجرائی یک رفتار مخصوص را یاد میدهد. امید آنست که با تکرار این تعلیمات ، کودک از روی عادت در انجام آن رفتار های مخصوص کاملا ماهر شود.
5) تدریس از طریق رفتار لفظی
?در این نوع تدریس مربی مهارت لفظی کودک را در نظر گرفته و با استفاده از پاداش کلمات بیشتری به کودک یاد می دهد. در آپ گذشته راجع به سیستم «سمت» مقداری صحبت کرده ایم.
? ?چگونگی کار برد سیستم «تحلیل رفتار عملی»
?در سیستم « تحلیل رفتار عملی» والدین و مربیان یاد می گیرند که پاداش طبیعی محیط کودک را مشخص کرده و از آن براین تدریس رفتار مثبت استفاده کنند. به عنوان مثال با جمع آوری و یاداشت اطلاعات راجع به قبل و بعد از صحنه های عصبانیت علی، مربی ممکن است کشف کند که علی وقتی عصبانی میشود که چراغ اتاق بدون اخطار خاموش می شود. این عصبانیت در زمانی که مادرش او را در بغل می گیرد تا آرام نماید بیشتر میشود.
?در این مثال علی به علت خاموشی چراغ بدون اطلاع او عصبانی شده و شروع به فریاد زدن و پرتاب اشیا میکند. وقتی مادرش او را در بغل میگیرد فریادش بیشتر می شود چون اکنون مادرش به او برای فریاد زدن اولیه به وسیله بغل کردن پاداش میدهد.
?بنابراین برای حل این مشکل باید قبل از خاموش کردن چراغ به علی یاد داد که چراغ بایستی خاموش شود. این تدریس می تواند به صورت قطعه ای انجام شود. علی بایستی آرام آرام یاد بگیرد که چراغ باید خاموش شود. به وسیله سویچ های مخصوص می توان نور چراغ را آرام آرام کم کرده تا چراغ خاموش شود و علی می تواند این عمل را به آرامی یاد بگیرد. در ضمن در زمان فریاد زدن مادرش نباید او را بغل کند. بغل کردن علی می تواند یک پاداش مثبت برای زمانی که علی فریاد زدن را پایان داده باشد.
?این سیستم اثر بهتر و متبوعتری خواهد داشت زمانی که در اوایل شروع بیماری و سالهای اولیه کودک بکار برده شود.
?? ?تئوری زیر بنای این سیستم
?بسیاری از دست اندرکاران و متخصصین معتقد هستند که کودکان آتیستیک قدرت کمتری در یادگیری از محیط در مقایسه با دیگر کودکان دارند. سیستم «تحلیل رفتار عملی» این شکاف را با تدریس رفتار در محیط به صورت بسیار آسان و قابل فهم برای کودک پر می کند. تحلیل و عملی کردن رفتار و تدریس آن به کودک،او را برای خودکفائی در زندگی آماده میکند. تحقیقات نشان داده که شروع به استفاده از این سیستم در سالهای اولیه کودکی اثر بسیار مثبتی در یاد گیری کودک خواهد داشت.
? ?کار آمدی این سیستم
?به نظر بسیاری از محققین و متخصصین سیستم « تحلیل رفتار عملی» موثر ترین مشی درمانی برای کودکان مبتلا به آتیسم می باشد. به گفته وزارت پزشکی آمریکا تحقیقات 30 ساله در مورد این سیستم نشانگر آنست که کاربرد آن وقتی در سالهای اولیه زندگی کودک استفاده شده بسیار عالی هست. 50? از کودکان اتیستیک که از این سیستم برای درمان آنها استفاده شده مهارت بسیار زیادی در قدرت لفظی، هوشی و رفتار اجتماعی نشان داده اند. تحقیقات راجع به رضایت والدین از پیشرفت فرزندشان با استفاده از سیستم نشان داده که اکثریت والدین رضایت بیش از حد از نتایج این سیستم دارند. مهمترین نکته در استفاده از این سیستم ایجاد وقت گذاری در بکار بردن تکنیک ها می باشد.









منابع:
درگاه بهبود آیتسمhttp://autism.healingthresholds.com/...avior-analysis
جمعیت آتیسم http://www.autism.org/overview.html
محمد اشرف زاده

__________________